EHAEO ZINEMA ZIKLOA
-EKIALDEA, MENDEBALDEA-
Euskal Herriko Arkitektoen Elkargo Ofizialaren Bizkaiko Ordezkaritzak antolatutako zinema, arkitektura eta hiriko zikloak Ekialdea, Mendebaldea gaiari eskainiko dio irailetik abendura bitarteko programazioa, gaur egungo munduan hiri globalak bizitzeko eta bizitzeko moduei buruzko begiradak gurutzatzen dituzten hainbat filmekin.
Tokion (Un asunto de familia, Hirokazu Koreeda, 2018), Seul eta New York hirietan (Vidas pasadas, Celine Song, 2023), Gangnamgo eraikin batean, Hego Korean (En lo alto, Hong Sang-soo, 2022) edo Turkiako erdialdeko Anatolia eskualdean dagoen hotel txiki batean (Sueño de invierno, Nuri Bilge Ceylan, 2014) filmatutako pelikula horietan, bakoitzak bere estetika eta dramaturgiekin, harreraren eta memoriaren, inkomunikazioaren, erresilientziaren zein tradizioaren eta modernitatearen arteko tentsioen mugaz gaindiko lurraldeak irudikatzen dituzte.
Baina film horietan guztietan, arkitektura eta hiria, eskenategi edo apaingarri hutsak baino gehiago, kontakizunaren eta giza izaeraren deriba labirintikoen osagai esanguratsu bat dira.
Lekua: EHAEOren Bizkaiko Ordezkaritzaren ekitaldi-aretoa, Mazarredo zumarkalea, 71 – Bilbo.
Ordutegia: 19:00
Sarrera doan
Irailak 25
UN ASUNTO DE FAMILIA (Hirokazu Koreeda, 2018)
Bere ohiko ebasketen ondoren, Osamuk eta bere semeak neska bat aurkitzen dute kalean, hotzez aterpetuta. Hasieran, Osamuren emazteak ez du haiekin geratzea nahi, baina azkenean errukitu egiten da. Lapurreta txikiei esker zailtasunekin biziraun arren, familiak elkarbizitza zoriontsua duela dirudi, ustekabeko gertakari batek lotzen dituen loturak probatzen dituen sekretua agerian uzten duen arte.
Jendea bizi den lekuen prekarietatea esploratzen du ia etxeko gelen barruan sartzen ez den kamera batek, non kokatu bilatzen duen bitartean, hala nola pertsonaietako bat bizi den armairua, edo egongela eta logela aldi berean egiten dituen jangela zalapartatsua. Paradoxikoki, etxea da aldi berean bertako biztanleek kanpoko munduaren etsaitasunetik babesten duten babeslekua, baita haien existentzia zehazten duen lekua ere, horiek kalera ateratzen direnean, eta hiriaren zarataren eta asalduraren eraginpean jartzen direnean.
Urrezko Palma 2018ko Canneseko Zinemaldian, Familia kontu bat atseginik gabe barneratzen da gizarte- eta familia-harremanen zirrikituetan, odol-loturek ezarritako loturetatik haratago.
Urriak 30
VIDAS PASADAS (Celine Song, 2023)
Nora eta Hae Sung, haurtzaroko bi lagun, banandu egin ziren Hego Koreatik Kanadara joan zenean. Hamabi urte geroago, Norak antzerki-idazle gisa lan egin zuen New Yorken. Hae Sungekin berriz harremanetan jartzea erabakitzen duenean, ohartuko da denbora luzea zeramala haren bila. Berriro elkartzeak bien oroitzapenak eta maitasunaz eta patuaz dituzten ideiak mobilizatzen ditu, eta horrek beren biografiak osatzen dituzten hautu gorabeheratsuez galdetzera eramaten ditu.
Filmak Koreako in-yun kontzeptua aipatzen du, budismoan sustraitutako terminoa, probidentzia edo patua esan nahi duena, pertsonak beren iraganeko bizitzetan gertatutako topaketa iragankor eta ustekabekoen bidez konektatuta daudelako ideiari erreferentzia egiten diona. In-yunaren arabera, iraganeko elkartze horiek gaur egungo pertsonen arteko harremanak zehazten dituzte, harreman horiek etorkizuneko topaketak aurrebideratzen dituzten bezala, loturarik gabeko sare bat osatuz.
American Film Institute erakundeak 2023ko hamar film onenetako bat bezala aitortua, filmak hainbat sari jaso zituen, Urrezko Globoetarako bost izendapenekin, Film Dramatiko Onenarena barne.
Azaroak 27
EN LO ALTO (Hong Sang-Soo, 2022)
Adin ertaineko zinema-zuzendari batek, urteetan ikusi ez duen alabarekin batera, barnealdeen diseinatzaile baten eraikin bat bisitatu du. Bisitak, hasiera batean, gazteak interiorismo ikasketak hasteko duen nahiari erantzuten dio. Diseinatzaileak oinplanoz solairu erakusten dizkie egin dituen berrikuntzak eta aurreikusita dauden erabilerak. Hirurak solairu bakoitzeko geletara begira daude, begirada bat emateko asmoz.
Hala ere, argumentu hori hutsala dela dirudien arren, kontakizunaren espazio-konfigurazioak halako amildegi bihurtzen du arkitektura, eta eraikinean gora eta behera ibiltzeak gela bakoitza eta bertan garatzen diren elkarrizketak errealitate alternatibo ugaritan hedatzen eta hedatzen direlako sentsazioa sortzen du.
Horrela, sormenaren eta merkatuaren eskakizun ekonomikoen arteko gatazkei buruzko digresioek, etxeko istripuekin eta aita-alaben arteko harremanei buruzko gogoetekin tartekatuak, eta haren eta anfitrioiaren arteko harremanei buruzko hausnarketek, kontaketa kaxa txinatarren ilusiora eramaten dute, non gertaerak bata bestearen barruan biltzen diren.
Goialdean, arkitekturaz baliatzen da bizi ahal izan ez diren bizitzei buruzko gogoeta egiteko, nahiz eta norbaitek imajina zitzakeen itxaropenarekin, ezta filmen espekulazioaren objektu gisa ere.
Abenduak 18
SUEÑO DE INVIERNO (Nuri Bilge Ceylan, 2014)
Filmak eguneroko tentsioak, pilatutako gaitzespenak, frogatutako arintasunak eta Turkiako bazter galdu batean babestuta bere harremanaren preso dagoen bikote baten iraganeko eta oraineko krudelkeria txikiak kontatzen ditu.
Zuzendariak Kapadozian kokatzen du Neguko ametsa, Turkiako erdialdeko Anatolia eskualdeko paisaiarik liluragarrienetako eta fotogenikoenetako bat, muga zehaztugabeko eta are irudimenezkoetako lurraldea, non protagonistek turistak joaten diren hotel-aterpe bat zuzentzen duten. Baina itxuraz idilikoa den espazio hori laster bihurtzen da bizimodu tradizionalen eta mundu globalizatu baten modernitatearen aurrean duen gainbeheraren arteko tentsioen erresonantzia-kutxa, bai eta kontakizuna zeharkatzen duten gizarte eta klase desberdintasunetatik eratorritako gatazken adierazpen ere.
Eta zuzendariak kokapenaren xarma alde batera uzten ez duen arren, paisaiaren erakargarritasunean birsortzea saihesten du, neurri handi batean, barnealdean egiten den kamera-lan bati esker. Iluntasuna, kanpoko giro uherra eta hotza ez datoz bat Mediterraneoko herrialde baten irudi konbentzionalarekin, eta horrek pertsonaien gogo-aldartearen eta negu gordinak eragindako liskarren itxialdiaren isla bihurtzen du.
